بیت کوین نامی است که تقریبا بعید است کسی به اینترنت دسترسی داشته باشد و آن را نشنیده باشد. این ارز دیجیتال یک پول رمز نویسی شده باسابقه است که رشد بسیار زیادی را پشت سر گذاشته و گویا هنوز هم قصد ندارد از سرعت رشد خود کم کند. در نتیجه، اکثر افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال را دارند بخشی از سرمایه خود را برای خرید بیت کوین کنار میگذارند. اما بیت کوین در کنار تمام مزایا و قابلیت‌هایی که دارد، دارای نقاط ضعف محدودی است که اعضای اصلی بلاک چین بیت کوین و خالقان ارزهای دیجیتال را مجاب می‌کند دائما برای رفع این نقاط ضعف تلاش کنند.
نتیجه این تلاش‌ها، به صورت آپگریدهایی درآمده که یکی از آن‌ها تپروت یا Taproot نام دارد. برای اینکه به خوبی توضیح بدهیم تپروت بیت کوین چیست و چه تفاوت‌هایی با خود بیت کوین دارد لازم است که از اساسی‌ترین مفاهیم شروع کنیم تا نهایتا، اطلاعات کاملی را در اختیار شما بگذاریم که برای فعالیت در این بازار برایتان مفید باشند. پس چه فردی باشید که اطلاعات بسیار اندکی درباره ارز دیجیتال بیت کوین دارید و چه تریدر تازه‌کاری هستید که تمایل دارید بدانید ارزش و اهمیت تپروت بیت کوین چیست بهتر است این مقاله را مطالعه کنید.
با تاپ ارز همراه باشید.
ما تا بحال بیشتر از خوبی‌های بیت کوین شنیده‌ایم و تصویری که از آن در ذهن داریم یک ارز دیحیتال بسیار باارزش و شکست ناپذیر است. اما واقعیت این است که نقص‌های موجود در آن باعث شده‌اند تا تعداد زیادی کاربر و ماینر ارز دیجیتال بدنبال راه‌حلی برای پوشش ضعف‌های بیت کوین باشند.
مزایا و معایب بیت کوین
ارز دیجیتال سرآغاز همان دنیایی است که بسیاری از نویسنده‌ها و هنرمندان پیش‌بینی‌اش کرده بودند. دنیایی که به شدت از نظر تکنولوژی پیشرفت کرده که هر کسی میتواند هر کاری را با چند کلیک بر روی صفحه لپ تاپ یا تبلتش انجام دهد. تا همین صد سال پیش آدم‌ها به کوه و کمر می‌زدند تا طلا و گنج پیدا کنند. اما حالا با نصب چند دستگاه در یک جا که نام مزرعه یا Farm بر رویش میگذارند، هر آدمی میتواند ارز دیجیتال استخراج نماید و به معدنی از پول دست پیدا کند. معدنی که تقریبا پایانی ندارد و می‌توان به صورت منظم آن را استخراج کرد.
در چند سال اخیر این ارزها رشد بسیار زیادی را تجربه کرده‌اند. تا همین روزهای فعلی، تعداد زیادی رمزارز خلق شده‌اند. به همین دلیل، کسانی که قصد دارند از طریق استخراج ارز دیجیتال کسب درآمد کنند، بین انواع ارز دیجیتال دچار تردید هستند. بیت کوین به عنوان پادشاه ارزهای دیجیتال، در حال حاضر محبوب‌ترین و با ارزش‌ترین ارز دیجیتال است. اما در کنار تمام ویژگی‌های مثبتش، نقاط ضعفی هم دارد. قبل از اینکه بررسی کنیم و ببینیم دلیل روی آوردن افراد به تپروت بیت کوین چیست، بهتر است مزیت‌ها و معایب بیت کوین را بشناسیم تا بدانیم چرا به ارتقا نیاز دارد.
مزایای بیت کوین کم نیستند. با استفاده از این رمز ارز، شما می‌توانید در هر لحظه از شبانه با هر فردی در هر نقطه از دنیا معامله کنید. دیگر نیازی نیست یک حساب رسمی در بانک داشته باشید و برای انتقال پول، از اطلاعات شناسنامه‌ای خود استفاده کنید. در این حالت، امکان اینکه هکرها با هک کردن سیستم‌های بانکی بتوانند اطلاعات خصوصی شما را بدست آورند و به حریم شخصی‌تان تجاوز کنند به صفر نزدیک می‌شود. علاوه بر آن، سرعت انجام معاملات بالاتر رفته و کارمزد تراکنش‌های مالی نیز کم‌تر می‌گردد. افزون بر این مزایا، رشدی که بیت کوین در سال‌های اخیر طی کرده و داشتن پتانسیل زیاد برای ادامه‌دار بودن رشد آن؛ افراد زیادی را برای خرید و نگهداری بیت کوین مجاب می‌کند.
اما این همه مزیت بدین معنی نیست که هیچ نقصی در آن پیدا نمی‌شود. برای مثال، معاملاتی که با هر بیت کوین انجام می‌شود در سابقه آن ثبت می‌گردد. ضمن اینکه هر کسی میتواند معاملات شما را با بیت کوین‌ها ردیابی کند و موارد دیگری از این قبیل که نشان می‌دهند بیت کوین از نظر حفظ حریم شخصی کاربرانش کاملا موفق عمل نکرده است. کارمزد بیت کوین اگرچه نسبت به کارمزدهای بانکی بسیار عالی است اما همچنان برای کاربران مطلوبیت بالایی ندارد و این نیاز از طرف آن‌ها احساس می‌شود که کارمزدها باید کم‌تر شوند. علاوه بر این موارد، مسائل دیگری نیز وجود دارند که نشان می‌دهند دلیل استقبال کاربران از تپروت بیت کوین چیست.
ویژگی‌ها و قابلیت‌های تپروت بیت کوین چیست؟
تپروت یک آپگرید از بیت کوین است که با هدف ارتقاء این ارز دیجیتال از نظر حفظ حریم شخصی کاربران و افزایش بهره‌وری آن در معاملات طراحی شده است. بیت کوین آپگریدهای زیادی دارد که همانطور که از نام‌شان پیداست -Upgrade- برای ارتقا دادن ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن طراحی می‌شوند.
آخرین باری که یکی از آپگریدهای بیت کوین با موفقیت بسیار چشمگیری مواجه شد، 4 سال پیش بود. نام آن آپگرید Segregated Witnesses بود که در سال 2017 وارد بازار گشت و از آن پس دیگر نسخه‌ای در حد و اندازه‌اش وارد بازار ارزهای دیجیتال نشد تا اینکه در سال 2021 تپروت وارد بازار شد.
موفقیتی که این نسخه کسب کرد موجب شد تا توجه همه کاربران جلب این شود که بدانند تپروت بیت کوین چیست و چه قابلیت‌هایی را در اختیارشان می‌گذارد. این نسخه ارتقا یافته شامل 3 طرح اصلاحی می‌شود. طرح اول BIP340 یا BIP-Schnorr، مورد دوم BIP341 یا BIP-Taproot و سومی هم BIP342 یا BIP-Tapscript نام دارند. به این سه طرح اصلاحی BIPs گفته می‌شود که به معنای جمع BIP ها است. BIP یک اصطلاح مربوط به حوزه رمزنویسی است که در این مقاله به آن نمی‌پردازیم. وقتی که این سه طرح اصلاحی را تشریح کنیم به خوبی متوجه این خواهید شد که ویژگی‌های تپروت بیت کوین چیست.
BIP-Schnorr یک امضای دیجیتالی را به نام «امضای اشنور» معرفی می‌کند که راهی سریع‌تر، امن‌تر و راحت‌تر برای تایید تراکنش‌های دیجیتالی است که به حجم دیتای عظیم هم برای این کار نیازی ندارد. در این بین، بهتر است درباره تایید تراکنش‌ها توضیحی را ارائه کنیم.
در بلاک چین هر ارز، کاری که ماینرها یا همان استخراج کنندگان ارزهای دیجیتال انجام می‌دهند این است که توان محاسباتی کامپیوتر یا دستگاه‌های استخراج خود را در اختیار شبکه بلاک چین آن ارز قرار می‌دهند. بلاک چین که مجموع تمام کاربران هر ارز دیجیتال است، باید معاملات کاربران را تایید کند. بعد از تایید شدن هر تراکنش، ارز انتقال یافته از کیف کاربر فرستنده کم شده و به کیف کاربر دریافت کننده اضافه می‌گردد.
پس مشخص می‌شود که تا زمانی که تراکنشی توسط بلاک چین تایید نشود عملا هیچ معامله‌ای با ارزهای دیجیتال صورت نمی‌گیرد. پس، استخراج کنندگان در ازای قرار دادن توان دستگاه خود برای حل مسائل پیچیده ریاضی بلاک چین و نهایتا تایید شدن تراکنش‌ها، مقداری از همان ارز دیجیتال را بعنوان پاداش دریافت می‌کنند.
Tapscriptبه توسعه دهندگان یا همان Developers این اجازه را می‌دهد تا در آینده نیز آپگریدهایی برای افزایش بهره‌وری بیت کوین خلق کنند.
نکته‌ای که در این بین اهمیت دارد، سرعت تایید تراکنش‌هاست. وقتی گفته می‌شود امضای اشنور سرعت تایید تراکنش‌ها را بالاتر برده به این معناست که سرعت نقل و انتقال بیت کوین را بهبود بخشیده است و نشان می‌دهد که اهمیت تپروت بیت کوین چیست. طرح دوم که BIP-Taproot نام دارد از تکنیکی پیشرفته بنام MAST بهره می‌برد. این تکنیک برای حفظ اظلاعات محرمانه کاربران بسیار موثر و کاربردی است. به کمک MAST در هر تراکنش مشخصات فرستنده و گیرنده را غیرقابل تشخیص نموده و حریم شخصی آن‌ها را حفظ می‌نماید.
و مورد سوم، BIP-Tapscript این قابلیت را دارد که بیت کوین را به یک زبان برنامه‌نویسی برای انجام تراکنش‌ها تجهیز می‌نماید. این زبان برنامه‌نویسی از بیپ اشنور و بیپ تپروت بهره می‌برد. در نتیجه، با ارتقاء یافتن بیت کوین به BIPs تمام مزایای هر سه بیپ به خود بیت کوین اضافه می‌گردد. با چنین اتفاقی، مشخص می‌گردد که دلیل آن همه علاقه کاربران نسبت به انتشار تپروت بیت کوین چیست.
ایده اولیه تپروت بیت کوین چیست و خالق آن کیست؟
در سال 2018، گرگ مکسول (Greg Maxwell) که عضو تیم اولیه‌ای بود که هسته بیت کوین را توسعه دادند، ایده تپروت را برای اولین بار مطرح کرد. این ایده در سال 2021 توسط جمع کثیری از استخراج کنندگان یا همان ماینرها مورد تایید قرار گرفت.
اهمیت چنین اتفاقی در این است که اساسا بلاک چین بیت کوین یک شبکه P2P یا همتا به همتا محسوب می‌شود. شبکه‌های همتا به همتا این گونه هستند که هیچ نقطه مرکزی ندارند و افراد به صورت مستقیم و دوتایی با هم معامله می‌کنند. هیچ واسطه و شخص سومی در چنین معاملاتی وجود ندارد. معنی این حرف این است که اساسا این شبکه توسط یک شخص واحد مدیریت نمی‌شود.
هر تصمیمی که قرار باشد برای کلیت شبکه بلاک چین گرفته شود، حتما باید به تایید بخش عظیمی از اعضای کاربران بلاک چین یا همان ماینرها برسد. احتمالا نیازی به توضیح نیست که انجام چنین کاری و گرفتن تایید آن همه کاربر چقدر کار سختی به حساب می‌آید. اما آن‌ها همان موقع که متوجه شدند مزیت‌های خلق تپروت بیت کوین چیست و با اعمال شدن تپروت در بلاک چین بیت کوین چه قابلیت‌هایی به این ارز دیجیتال اضافه می‌گردد اکثرا با آن موافقت کردند. نهایتا تپروت در نوامبر 2021 (آبان 1400) فعال شد.
برای توضیح اینکه تپروت بیت کوین چیست باید اینطوری به آن نگاه کرد که با هدف جبران کردن نقص‌های بیت کوین از نظر سرعت، حریم شخصی، کارمزد … سه BIP را وارد این ارز دیجیتال کرده به گونه‌ای که احتمالا تا مدت‌ها آپگریدی به این ارزشمندی خلق نخواهد شد.
کاربرد تپروت بیت کوین چیست؟
همانطور که گفته شد، تپروب بیت کوین با فعال شدن خود سه BIP را در شبکه اعمال کرد. در این بخش، مفصلا کاربردهای این آپگرید را توضیح خواهیم داد.
بیپ 340 یا امضای اشنور
این تکنولوژی از یک امضای رمزنگارانه کوچک‌تر، امن‌تر و بسیار انعطاف‌پذیرتر بهره می‌برد. امضای اشنور تکنیکی را بنام “تجمیع کلید” معرفی کرد که این تکنیک تراکنش‌های چند امضایی را فعال می‌کند. تراکنش چند امضایی در واقع به تراکنشی گفته می‌شود که اعضای متعددی از بلاک چین آن را تایید می‌کنند.
مزیت دیگری که تکنیک تجمیع کلید دارد، قراردادهای هوشمند است. قرارداد هوشمند هم برای تراکنش‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که یک سری شرایط از پیش تعیین شده باید قبل از انجام تراکنش برآورده گردند. نتیجه اضافه شدن قراردادهای هوشمند این است که، حجم اطلاعاتی که در بلاک چین برای تایید تراکنش‌های چند امضایی مورد استفاده قرار می‌گیرند به همان اندازه‌ای باشد که برای تایید تراکنش‌های تک امضایی نیاز است.
اگر می‌خواهید بدانید که فایده وجود چنین تکنیک و قابلیت‌هایی در تپروت بیت کوین چیست، پاسخ شما در حیطه امنیت بلاک چین قرار می‌گیرد. با استفاده از تکنیک تجمیع کلید، عملا بارگذاری شبکه بلاک چین بسیار سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شود و دیگر کسی نمی‌تواند در خارج از شبکه تراکنش‌ها را رمزگشایی نماید. حتما به خاطر دارید که درباره معایب بیت کوین این مساله عنوان شد که افراد می‌توانند سابقه معاملاتی هر واحد بیت کوین را بررسی کنند و برای ورود به حریم شخصی و سو استفاده از اطلاعات شخصی شما به کار گیرند. اما در این حالت، دیگر امکان چنین کاری وجود ندارد.
نکته جالب توجه اینجاست که امضای اشنور را می‌توان با الگوریتم رمزنگاری که بیت کوین در ابتدای کارش از آن استفاده می‌کرد، مقایسه نمود. این الگوریتم که به اختصار ECDSA نامیده می‌شود، به تامین کنندگان سرویس‌هایی نظیر: اکسچنج ارزها و نگهبانی از کیف پول ارائه می‌دهد.
بیپ 341 یا تپروت
این بیپ بر پایه حفظ حریم شخصی به روش‌های خلاقانه قرار دارد که بیت کوین را به یک ارز دیجیتال کاملا امن و قابل اطمینان بدل می‌سازد. با ارائه کردن تکنیکی بنام MAST فقط اجازه می‌دهد آن بخش از شروط قراردادهای هوشمند که انجام شده‌اند در بلاک چین قرار گیرد. در حالیکه از بروز پیدا کردن و در معرض دید قرار گرفتن تمامی اطلاعات جلوگیری می‌نماید.
تکنیک MAST زیر مجموعه‌های فراوانی دارد که به کمک آن‌ها از حریم شخصی افراد محافظت می‌کند. یکی از آن‌ها درخت مرکل Merkle Tree نام دارد. اگر با نمودارهای درختی آشنایی داشته باشید، ظاهر درخت مرکل برایتان کاملا آشناست. اما کارکرد درخت مرکل بسیار پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. این درخت یکی از راه‌هایی است که در رمزنگاری برای اثبات اطلاعاتی که در یک مجموعه وجود دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در عین حال؛ اجازه پخش شدن اطلاعات کل آن مجموعه را نمی‌دهد.
با توجه به ویژگی‌های درخت مرکل، آیا می‌توانید تصور کنید که روش حفظ حریم شخصی به کمک تپروت بیت کوین چیست؟ در این بیپ، فقط اطلاعات مربوط به شروط اجرا شده‌ی تراکنش‌ها قابل رویت هستند. فایده این کار، حفظ اطلاعات شخصی کاربران بلاک چین بیت کوین است.
به کمک تپروت، امکان حسابرسی شروط اجرا نشده مربوط به هر تراکتش وجود نخواهد داشت و دیگر کسی نمی‌تواند به اطلاعات حساس شخصی شما دسترسی پیدا کند. مثلا، کسی نمی‌تواند متوجه شد که کیف ارز دیجیتال شما از چه نوعی است و طبیعتا امکان هک آن نیز برای هیچ کسی وجود ندارد.
در پایان، این را نیز باید به عنوان مزیت دیگری برای بیپ تپروت در آپگرید Taproot اضافه کرد که مقیاس‌پذیری بیت کوین را بزرگ‌تر می‌کند. مقیاس پذیری یا Scalability یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار مورد بحث است.
اگر می‌خواهید بدانید که مقیاس‌پذیری بیت کوین یعنی چه، می‌توان خیلی مختصر و ساده گفت مقیاس‌پذیری به معنای افزایش سرعت انجام شدن تراکنش‌ها در بلاک چین بیت کوین است. یکی از مهم‌ترین چیزهایی که باید درباره کریپتوکارنسی‌ها بدانید این است که، در رقابت میان ارزهای دیجیتال سرعت، امنیت و غیرمتمرکز بودن 3 ویژگی کلیدی هستند. تابحال هیچ ارزی نتوانسته است سریع‌ترین و امن‌ترین ارز دیجیتال باشد در حالیکه، بلاک چینش کاملا غیرمتمرکز است. بیت کوین هم از این قاعده مستثنی نیست. در نتیجه، وقتی می‌خواهیم بررسی کنیم که فایده تپروت بیت کوین چیست، باید این را هم مدنظر قرار دهیم که سرعت تایید تراکنش‌های بیت کوین را بیشتر می‌کند.
دلیل افزایش مقیاس‌پذیری بیت کوین نیز به این قابلیت بیپ تپروت بازمی‌گردد که نمی‌گذارد اطلاعات مربوط به شرایط اجرا نشده‌ی تراکنش‌ها در بلاک چین ثبت شوند. به همین خاطر، بلاک چین را سبک‌تر نموده و بارگذاری مسائل پیچیده ریاضی در آن و حل مسائل از طرف استخراج کنندگان بیت کوین را سریع‌تر می‌سازد.
و اما، بیت 342 یا تپ اسکریپت
این بیپ زبان برنامه‌نویسی Script را که پارامترهای تراکنش بیت کوین توسط آن نوشته شده‌اند آپدیت کرده است. هدف از آپدیت این زبان جا دادن امضای اشنور و تکنولوژی تپروت در آپگرید جدید بیت کوین که Taproot نام دارد، بوده است.
حالا این همه از ویژگی‌های تپروت نوشتیم، سوالی که برای برخی خوانندگان مطرح می‌شود این است که شرایط آینده تپروت بیت کوین چیست. برخی از تخصصین بر این باورند که تپروت چنان پتانسیل بیت کوین را افزایش می‌دهد که در آینده از این ارز دیجیتال برای خریدهای روزانه از سوپر مارکت و میوه‌فروشی محل استفاده کنیم و دیگر فقط یک پول با ارزش برای سرمایه‌گذاری نباشد.
جمع‌بندی: تاثیرات تپروت بیت کوین چیست؟
مشخص است که تمامی نتایج خلق شدن تپروت برای ارز دیجیتال بیت کوین، در سال‌های آینده رفته رفته مشخص خواهند شد. سال‌ها طول خواهد کشید تا بدانیم این آپگرید دقیقا چه مزایایی را برای بیت کوین با خودش به همراه آورده بود. دلیل این مساله افزایش استفاده از آن توسط ارائه کنندگان خدمات ارز دیجیتال سال‌های پیش‌رو است. بنابراین، با گذشت زمان تپروت بیشتر و بیشتر مورد استفاده خواهد گرفت و به همان اندازه پتانسیل‌هایش نیز مشخص‌تر می‌گردند.
اما در کنار این نکته، مساله‌ای هم وجود دارد که برای بررسی آن نیاز نیست منتظر فرارسیدن سال‌های بعدی باشیم. همین حالا هم می‌توان پیش‌بینی کرد که مهم‌ترین فایده تپروت بیت کوین چیست. تپروت موجب خواهد شد که عمر بیت کوین طولانی‌تر از آن چیزی شود که همه ما تصور می‌کنیم.
همانطور که گفته شد ارزهای دیجیتال برای بهترین بودن در سه ضلع یک مثلث (امنیت، سرعت و شبکه غیرمتمرکز) در یک جنگ بزرگ قرار دارند. آپگرید تپروت هم سرعت بلاک چین بیت کوین را بیشتر کرده و هم بهره‌وری این شبکه را بالاتر برده است.
اساسا کارکرد تپروت در بلاک چین بیت کوین به این صورت است که از اطلاعات بسیار کم‌تری جهت انجام تراکنش‌ها و تایید آن‌ها استفاده می‌کند. به همین خاطر هم، همزمان 3 مزیت با خود به همراه می‌آورد:
- چون بخش اعظم اطلاعات تراکنش‌ها را وارد بلاک چین نکرده است، حریم شخصی افراد امن‌تر خواهد بود.
- چون اطلاعات کم‌تری را بکار می‌برد، پس بلاک‌های کم‌تری هم ساخته می‌شوند. با ساخته شدن کم‌تر این بلاک‌ها در نتیجه بلاک چین سبک‌تر و سریع‌تر می‌گردد.
- علاوه بر امنیت و سرعت، کارمزد تراکنش‌ها نیز کم‌تر خواهد شد. در ابتدای مقاله ذکر کردیم که کارمزد پایین میتواند یک نقطه قوت برای ارزهای دیجیتال به حساب آید.
در کنار بکار بردن اطلاعات کم‌تر، امکان استفاده از قراردادهای هوشمند را در بلاک چین بیت کوین نیز فراهم آورده است. منعطف کردن بلاک چین بیت کوین برای قراردادهای هوشمند نتایج فوق‌العاده‌ای را در آینده نیز برای این ارز دیجیتال به بار خواهد آورد. برای مثال، پیش‌بینی می‌شود که تپروت پایه‌های فنی مورد نیاز برای تسریع امور مالی غیرمتمرکز در بلاک چین بیت کوین را ایجاد می‌کند.
با چنین تغییراتی، ارز دیجیتال بیت کوین میتواند میزبان قراردادهای هوشمند عظیمی باشد که ده‌ها هزار امضا در آن‌ها بکار رفته‌اند. اما تپروت این امضاکنندگان را پنهان می‌کند و اگر کسی از بیرون به آن قراردادها نگاه کند شبیه یک تراکنش تک امضایی به نظر می‌رسد.
یکی دیگر از پیش‌بینی‌هایی که پیرامون تپروت وجود دارد، این است که بیت کوین را از ارزشی برای سرمایه‌گذاری به ابزاری برای مبادلات روزمره بدل سازد. به عبارت دیگر، سال‌ها بعد مردم جوامع مختلف بیت کوین را مانند پول نقد متداول در کشور خود برای خرید کالاها و خدمات استفاده می‌کنند.
در این مقاله بیشتر درباره اینکه مزایا و فواید تپروت بیت کوین چیست صحبت کردیم. اما نمی‌توان نسبت به این نکته بی تفاوت بود که مطمئنا آپگریدهای دیگری هم در آینده خلق خواهند شد. اگر تپروت در حال حاضر چنین تاثیراتی بر بلاک چین بیت کوین گذاشته و ممکن است در آینده هم تاثیرات بزرگ‌تر بگذارد پس؛ آپگریدهایی که در آینده خلق می‌شوند نتایج شگفت‌انگیزی به بار خواهند آورد.
باید منتظر ماند و دید که پیشرفت تکنولوژی‌هایی که در کریپتوکارنسی‌ها بکار می‌روند، چگونه توسعه می‌یابند و روند رشد آن‌ها به چه گونه‌ای خواهد بود و مزایای‌شان نسبت به تپروت بیت کوین چیست؟
منابع
