ارزهای دیجیتال، هر روز با تکنولوژی جدیدتر و امکانات بیشتر به کاربران دنیا عرضه میشوند و هر بار با ارائه قابلیتهای بهتر، گام دیگری در تکمیل این جهان تازه برمیدارند. در این میان، پلتفرم تازهای با نام کاردانو و ارز اختصاصی خود یعنی ADA، وارد بازار رمزارزها شده و توجه کارشناسان را به خود جلب کرده است. اگر شما هم نمیدانید که ارز دیجیتال کاردانو چیست، چه تفاوتهایی با دیگر رمزارزها دارد و چرا به یکی از بهترینهای دنیا تبدیل شده است، تا انتهای این مطلب با ما بمانید!
کاردانو چیست؟
کاردانو یا Cardano، یک پلتفرم غیر متمرکز و نسل سوم بلاکچین است که به هدف افزایش کارایی و عملکرد بسیار بهتر نسبت به دیگر رمزارزها، طراحی و عرضه شده است. این رمزارز در حال حاضر یکی از بزرگترین ارزهای دیجیتال دنیا است که بهعنوان نسل دوم اتریوم نیز شناخته میشود. بلاکچین این رمزارز منعطفتر، پایدارتر و مقیاسپذیری بسیار بیشتری دارد و همین مشخصهها هم باعث میشود که امکان توسعهسازی اپلیکیشنهای مالی غیر متمرکز، طراحی بازیهایی با توکنهای کریپتو و دههای فعالیت دیگر با کمک این پلتفرم، امکانپذیر شود.
ابتدا و در همین شروع مقاله اجازه دهید که نکات مهم توضیحات این رمزارز را با هم بررسی کنیم: چرا کاردانو نسل سوم رمزارزها نامیده میشود؟
اولین نسل رمزارزها با معرفی بیتکوین در سال 2009، به دنیا قدم گذاشتند. نسل اول رمزارزها، یک سیستم غیرمتمرکز و امن مالی دارند و مهمترین مشخصهشان هم این دو مورد است. کمی بعد از عرضه این رمزارزها، نسل دوم ارزهای دیجیتالی با معرفی اتریوم، وارد بازارهای مالی شد. این نسل دوم، تمرکز ویژهای بر توسعه اپلیکیشنهای غیر متمرکز داشت و در واقع هدف اصلی آن نیز همین بود.
نسل سوم ارزهای دیجیتال، با بررسی مشکلات موجود در نسلهای پیشین و با هدف از بینبردن آن نقصها، طراحی و عرضه شده است. کاردانو با بررسی مشکلات موجود در بیتکوین و اتریوم، سعی دارد که یک ارز دیجیتالی کامل، ایدهآل و بدون اشکالات رمزارزهای پیشین، ارائه دهد.
رمزارز نسل سوم ADA، از معماری چند لایه به هدف افزایش امنیت، افزایش مقیاسپذیری و افزایش پایداری شبکه خود استفاده کرده است. به این شکل، توسعهدهندگان این ارز دیجیتال، با حذف اشکالات و رفع ناکارآمدیها و مشکلات موجود در ارزهای دیجیتالی پیشین، یک رمز ارز جدید و بسیار مفیدتر عرضه کردهاند.
نکته بسیار مهم دیگر این است که درست مثل توکن اختصاصی اتریوم که بهاختصار اتر نامیده میشود، رمز کاردانو نیز بهاختصار ADA یا آدا مشهور شد. نام این رمز ارز از اسم یک ریاضیدان مشهور قرن نوزدهم یعنی «آدا لاولیس» انتخاب شده است. حالا و پس از این توضیحات اولیه، اجازه دهید که قبل از بررسی دیگر مشخصههای ارز دیجیتال ADA، نیمنگاهی به تاریخچه آن بیندازیم!
تاریخچه Cardano
کاردانو در سپتامبر سال 2017 وارد بازار ارزهای دیجیتال شد. دو موسس این پروژه جدید یعنی «جرمی وود» و «چارلز هاسکینسون»، قبل از آغاز کار بر Cardano، در پروژه اتریوم فعالیت داشتند. اعضای تیم اتریوم پس از مدتی فعالیت، از هم جدا شدند و این دو نفر، یکی از جذابترین رمزارزهای دنیا را بعد از آن پایان همکاری، تاسیس کردند.
هدف اصلی کاردانو این است که بتواند فضای مناسب برای تعامل مالی بهتر و کارآمدتر را در اختیار کاربران قرار دهد، مقیاسپذیری بسیار خوبی داشته باشد و پلتفرم مناسب برای انواع قراردادهای هوشمند را ارائه دهد. برای رسیدن به این هدف، کاردانو از سیستمهای جدید، فناوریهای تازه و انواع تکنولوژیهای مدرن استفاده کرده که در بخش بعد، به بررسی دقیق و کامل آنها خواهیم پرداخت.
مکانیزم کاردانو چیست؟
کاردانو برای رسیدن به هدف اصلی خود یعنی فراهمکردن یک پلتفرم بلاکچین پایدار، از یک سیستم منحصر بهفرد اجماع سهام یا همان Proof-of-Stake جدید به نام اوروبوروس (Ouroboros)، استفاده میکند. این سیستم عملکردی کاملا متفاوت با سیستم پیشین یعنی اجماع کار یا همان Proof-of-Work دارد که در دو رمزارز مشهور دنیا یعنی بیتکوین و اتریوم از آن استفاده شده بود. مهمترین مزیتهای استفاده از اوروبوروس در کاردانو شامل موارد زیر است:
- کسب پاداش: هر فرد سرمایهگذار در شبکه، به پاداش مشخصی دست پیدا میکند که پاداش هر فرد بر اساس میزان سهام او تعیین میشود.
- کاهش انرژی مصرفی: الگوریتم اوروبوروس توانسته با یک مکانیزم جدید، میزان انرژی لازم برای ساخت هر توکن را به شکل غیر قابل تصوری کاهش دهد.
- مشارکت در استخرها و کسب نمایندگی برای قابلیت ساخت یک گره: در پلتفرم کاردانو، هر گره که سهام بیشتری داشته باشد، پاداش بیشتری کسب خواهد کرد. به همین خاطر سرمایهگذارهای مستقل با مشارکت در استخرها، سعی میکنند که استخر سهام خود را قویتر کرده و شانس بهدست آوردن نمایندگی گروه خود را افزایش دهند.
مهمترین مزیتهای این سیستم، به دلیل مشخصه اصلی آن یعنی اثبات سهام این پلتفرم ایجاد شدهاند. حالا شاید این سوال برای شما ایجاد شود که اثبات سهام چیست و چه تفاوتی با اثبات کار دارد؟
اثبات کار یا Proof-of-Work
در سیستم اثبات کار، هر سیستم یا گره باید با استفاده از منابع خود، سعی میکرد که یک معادله یا پازل پیچیده را حل کند. اولین سیستمی که به پاسخ معادله دست پیدا میکرد، بهعنوان برنده شناخته میشد و یک پاداش در قالب توکن همان پلتفرم مثل بیتکوین، به او تعلق میگرفت.
به این شکل و با اختصاص دادن یک توکن به سیستم برنده، میزان کار انجام شده فرد، اثبات میشود و این فرآیند، اثبات کار نامیده شد. از طرف دیگر، روش دیگری در پلتفرمهای بلاکچین جدید ارائه شده که به اثبات سهم معروف شد و فرآیند آن تفاوت زیادی با این روش اولیه دارد.
اثبات سهم یا Proof-of-Stake
در عوض استفاده از شبکهای از ماینرها که برای حل یک معادله ریاضی با یکدیگر رقابت میکنند، اثبات سهم از شبکهای از افراد شرکتکننده کمک میگیرد که Validator نامیده میشوند. این افراد، با استیکینگ سهام ADA خود در شبکه، امکان مشارکت در تصمیمهای مهم و حیاتی شبکه را بهدست میآورند.
استیکینگ فرآیند سرمایهگذاری رمزارزها است که در طی آن، فرد با قفل کردن بخش مشخصی از سرمایه خود، به پاداش بسیار بیشتری نسبت به سرمایهگذاریهای عادی دست پیدا میکند.
هر کسی که سهام ADA بیشتری را به مدت زمان طولانیتر به استیکینگ اختصاص دهد، بهصورت خودکار بهعنوان برنده تعیین شده و پاداش بیشتری نیز کسب خواهد کرد. روش اثبات سهم، حالتهای مختلفی دارد که کاردانو، از مکانیزم اثبات سهم اوروبوروس استفاده میکند که با استفاده از یک مکانیزم پیچیده ریاضی، انرژی مورد نیاز برای ساخت یک کوین تازه را به شکل قابل توجهی کمتر کرده و افزایش مقیاس شبکه را به یک فرآیند بسیار سادهتر تبدیل میکند.
پس از بررسی مکانیزم مورد استفاده در ارز دیجیتال کاردانو، زمان بررسی نحوه کار این رمزارز فرا رسیده است. استیکینگ در سیستم اثبات کار کاردانو، تعیینکننده امکان ایجاد یا افتتاح نودهای تازه بر بستر بلاکچین است. علاوه بر این، میزان سهام نگهداری شده و مدت زمان آن، در هر نود قابل مشاهده خواهد بود.
هر سرمایهگذار که در اینجا Validator یا همان اعتبارسنج نامیده میشود، هر قدر که میزان توکنهای بیشتری را سرمایهگذاری کند، سهم بیشتری در رایگیریها و تعیین مسیر اصلی سیستم خواهد داشت. از طرف دیگر با بلاککردن سرمایه در قالب استیکینگ، افراد به پاداشهای مختلفی دست پیدا خواهند کرد که معمولا این پاداش، شامل توکنهای کاردانو یا همان رمزارز ADA است.
در سیستم کاردانو معمولا سرمایهگذارها در یک استخر سهامگذاری -گروهی از سرمایهگذاران کاردانو که رمزارزهای خود را با هم بهاشتراک گذاشتهاند- سهیم شده و برای بهروزرسانی دفتر کل پلتفرم بلاکچین، ساخت بلاکهای جدید و از همه مهمتر کسب پاداشهای بیشتر، با هم همکاری میکنند.
نکته بسیار مهم دیگری که باید بدانید این است که کاردانو از مکانیزم اجماع اثبات کار استفاده میکند که در آن، هر کاربر با سهامگذاری یا همان استیککردن یک کوین، فرصت افزایش رتبه به یک کاربر اعتبارسنج را بهدست میآورند. کاربران به دو شکل میتوانند در پروسه استیککردن و فرآیند اعتبارسنجی، مشارکت داشته باشند: فرد میتواند مالک یک استخر سهام باشد یا در در حالت دوم، بهعنوان اپراتور در استخر سهام فعالیت کند.
استخر سهام نیز یک سرور از نودهای مشارکتکننده است که میتوانند اعتبارسنجی تراکنشهای انجام شده را بر عهده بگیرند.
مالک استخر، کسی است که یک استخر از توکن ADA ایجاد کرده و مسئولیت آن را برعهده گرفته باشد. افراد میتوانند استخرهای سهام خصوصی بسازند یا اجازه دهند سایر سرمایهگذاران نیز در استخر آنها سهیم شوند. اپراتور استخر نیز فعالیتهای مدیریتی را برعهده دارد.
کاربردهای Cardano و فواید آن
درست مثل همه رمزارزهای مشهور دنیا، مهمترین هدف و کاربرد اصلی رمز ارز کاردانو، فعالیت بهعنوان یک ارز قابل اعتماد و رایج است که مردم برای انجام تعاملات بانکی و تراکنشهای مالی در اکوسیستم بلاکچین کاردانو از آن استفاده کنند.
هر چند این هدف، تنها یکی از اهداف کوتاهمدت کاردانو بوده و این سیستم، مقاصد دیگری نیز دارد. هدف مهم و اصلی این سیستم در دراز مدت پیادهسازی قراردادهای هوشمند در مقیاس بسیار وسیع و به شکلی است که تا به حال امکان و فضای انجام آن وجود نداشت.
قرارداد هوشمند نوعی قرارداد کاملا کدنویسی شده است که برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و اشکالات قراردادهای سنتی همچون حضور واسط و پرداخت کارمزد به آن، امکان دستکاری قرارداد و تغییر مفاد آن از سوی طرفین قرارداد و یا کلاهبرداری و تقلب، از بین برود.
برای رسیدن به این اهداف، معماری کاردانو در دو بخش مجزا و در عین حال مرتبط، پیادهسازی شده است. لایه اصلی و پایه کاردانو، همان لایهای است که امکان انجام تراکنش مالی توسط ADA در آن وجود دارد. این لایه که Cardano Settlement Layer و به اختصار CSL نامیده میشود، بهصورت اختصاصی به هدف فراهمکردن یک اکونومی ارز دیجیتال با توکن ADA طراحی و ساخته شده است.
روی این لایه اصلی، یک لایه دیگر قرار گرفته که لایه محاسباتی یا Cardano Computing Layer یا بهاختصار CCL نام دارد. این لایه، همان فضایی است که قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیر متمرکز در آنجا وجود دارند. پروتکل ساخت این لایه به شکلی انتخاب شده که فضای کافی برای تغییرات احتمالی در آینده و پیادهسازی فورکهای جدید را داشته باشد.
فواید توکن اختصاصی کاردانو
برخی از مهمترین فواید ارز دیجیتال ADA شامل موارد زیر است:
تحقیقات علمی کامل و دقیق برای ایجاد اکوسیستم رمزارز
استفاده از روشهای دقیق علمی، اجرای تستهای متنوع و ارائه اثباتهای متعدد در رابطه با کارایی یک سیستم، بهترین روش برای ساخت یک سیستم نرمافزاری پایدار است که این اطمینان خاطر را به کاربران خود بدهد که میتوانند با خیال راحت در آن سرمایهگذاری کنند. کاردانو با استفاده از روشهای قراردادی و رسمی ساخته شده است و صحت عملکرد بخش مرکزی سیستم را به کاربران تضمین میکند. تمام تحقیقات و جزئیات تکنیکال که به ساخت و عرضه کاردانو منجر شد، بهصورت عمومی در اختیار همه قرار دارد.
طراحی کارآمد سیستم برای استفاده طولانیمدت
کاردانو با استفاده از یک زبان برنامهنویسی امن و کاربردی یعنی هاسکل، نوشته شده است. در این زبان برنامهنویسی، عملگرهای مختلف بهصورت مجزا نوشته و تولید میشوند و به همین خاطر امکان تست مستقل و منفرد هر موجودیت بهصورت مجزا وجود دارد.
این مشخصه باعث شده که تمام سیستم کاردانو، کارایی بسیار بیشتری داشته باشد، امکان تغییر ویژگیهای اصلی آن و بهروز رسانی آنها بدون آسیبزدن به دیگر بخشها فراهم شده و بهعنوان یکی از بهترین سیستمهای ساخت ارز دیجیتال برای استفاده طولانیمدت شناخته شود.
امنیت بسیار بالا
الگوریتم اوروبوروس مورد استفاده برای ساخت این اکو سیستم، تضمین امنیت فوقالعادهای به کاربران عرضه میکند. این الگوریتم با ارائه چندین مقاله عرضه شده در برخی از مهمترین روریدادها و کنفرانسهای جهان، یکی از بالاترین استانداردها در حوزه امنیت مجازی و کریپتوگرافی را دارد.
بهینهسازی مصرف انرژی
برخلاف انواع بلاکچینهای اثبات کار، کاردانو از بلاکچین اثبات سهام استفاده میکند که به انرژی بسیار کمتری نیاز دارد. برای مثال، شبکه بیتکوین از بلاکچین اثبات کار استفاده میکند که در طول زمان، به انرژی بسیار بالاتری نیاز خواهد داشت و استفاده از آن در طولانیمدت ناکارآمد و غیر بهینه است. همین موضوع باعث شده که کارایی کاردانو در سالهای آتی بسیار بیشتر باشد و میزان استفاده از آن افزایش پیدا کند.
بهروز رسانی یکپارچه
بهروز رسانی سنتی و قدیمی بلاکچینها باعث میشد که پروتکل فعلی بلاکچین از کار بیفتد، قوانین جدید و تغییرات تازه پیادهسازی شده و زنجیره فعالیتهای پلتفرم ریستارت شود که در طی این فرآیند، سابقه تراکنشهای قبلی از بین میرود.
کاردانو این بهروز رسانیها را به شکل تازهای اجرا میکند. در عوض پیادهسازی تغییرات شدید و ناگهانی، تکنولوژی ترکیب هارد فورک Cardano، یک فرآیند آرام و امن برای ایجاد تغییرات ارائه میدهد که در عین حفظ اطلاعات بلاکهای پیشین، هیچ وقفهای در کار کاربران نهایی بهوجود نمیآورد.
غیرمتمرکز بودن
ارز دیجیتال کاردانو توسط 3 هزار استخر سهام توزیعیافته و توسط خود کامیونیتی این رمزارز، مدیریت میشود. تمام بلاکها و تراکنشها توسط سرمایهگذاران و دیگر مشارکتکنندهها در این اکوسیستم، اعتبارسنجی شده و هیچ مجموعه، سازمان و قدرت برتری در این اعتبار سنجیها دخالت ندارد.
فراهمکردن یک فضای کسبوکار عملگرا
Cardano توانسته یک فضای بینالمللی و غیر متمرکز برای ایجاد طیف وسیعی از اپلیکیشنهای غیر متمرکز ایجاد کند که میتوانند با استفاده از قراردادهای هوشمند اجرا شوند. علاوه بر آن، توکنهایی ایجاد کرده که کاربردهای متنوعی دارند و کاربران میتوانند برای کارهای مختلف از خرید و فروش گرفته تا مشارکت در بازیهای آنلاین و ویدئویی، از آنها استفاده کنند.
آینده کاردانو و تاثیر آن در دنیا
دنیای تعاملات مالی، با آیندهای جذاب و در عین حال مبهم، همه مردم دنیا را در انتظار شگفتیهای تازه قرار داده است. ارز دیجیتال کاردانو با تلاش برای حذف اشکالات رمزارزهای نسل اول و دوم، یکی از بهترین گزینهها برای استفاده طولانیمدت و عام به نظر میرسد. رمزارز کاردانو با داشتن پروتکل غیر متمرکز، بدون استفاده از انرژی بسیار زیاد و با جامعهای قوی و گسترده در سرتاسر دنیا، به یکی از بهترین گزینههای خرید، فروش و استفاده روزمره تبدیل شده است. ارز دیجیتال ADA در حال حاضر در انواع کیف پولها پشتیبانی میشود، هر چند انتظار میرود که در طی ماهها و سالهای آینده، این پشتیبانی با ایجاد بهروز رسانیهای بیشتر و جذابتر، افزایش پیدا کند.