انواع صرافی ارز دیجیتال چیست و شیوه عملکرد هرکدام چگونه است؟

صرافی ارزهای دیجیتال یا DCE یکی از انواع کسب‌ و کارهای مهم عصر حاضر بشمار می‌رود. بخصوص حالا که بشر در حال سوق پیدا کردن به سمت استفاده هر چه بیشتر از ارزهای دیجیتال است. بصورت کلی انواع صرافی های ارز دیجیتال این فرصت را به افراد می‌دهد که خرید و فروش انجام دهند. این صرافی‌ها مشخصا در زمینه معامله یا خرید و فروش ارزهای کریپتو فعالیت دارند.

ارزهای کریپتو در واقع ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده‌ای هستند که امروز خرید و فروش و استخراجشان طرفدار زیادی پیدا کرده و شاید در سال‌های آینده بشر بتواند تمام معاملات و خرید و فروش‌های خود و سرمایه‌گذاری‌هایش را با استفاده از این پول‌های نادیدنی دیجیتالی انجام دهد.

بنابراین با استفاده از انواع صرافی ارز دیجیتال شما می‌توانید رمزارزهای مورد تایید و در حال خرید و فروش را معامله کنید، درست همانند پول‌های رایج و ارزهایی که در حال حاضر در دنیا خرید و فروش می‌شوند.

انواع صرافی های ارز دیجیتال چه ساختاری دارند؟

صرافی‌های ارز دیجیتال می‌توانند به چندین شکل باشند و به چند صورت متفاوت کسب درآمد کنند. برخی از انواع صرافی ارز دیجیتال به شکل بازارگردانی فعالیت دارند. یعنی صرافی در اینجا نقش واسطه معامله بین خریدار و فروشنده را ایفا می‌کند و شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش را تحت عنوان کمیسیون معامله برای خود برمی‌دارد. روندی که کاملا با آن آشنایی داریم و در هر بنگاه اقتصادی و صرافی ارز نیز دیده‌ایم. به بازارگردانی The Bid-ask spreads می‌گویند.

در حالت دیگر، صرافی می‌تواند یک پلتفرم باشد. در واقع فعالیت‌های یک مجموعه تحت عنوان صرافی داخل یک پلتفرم گنجانده شده و انجام هر تراکنش در این پلتفرم با کسر درصدی بعنوان مالیات از خریدار یا فروشنده همراه است.

نوع سومی از انواع صرافی های ارز دیجیتال هم وجود دارند که تمرکز خود را بر روی دیگر دارایی‌های با ارزشی مثل سهام‌های Robinhood و eToro گذاشته‌اند. بنابراین اگر شما بخواهید رمز ارز پایه بخرید و آن را به کیف پول دیجیتالی خود انتقال دهید، می‌توانید از این نوع صرافی استفاده کنید. اما یادتان باشد که تفاوتی در این نوع صرافی وجود دارد و آن این است که شما نمی‌توانید ارز انتقال داده شده به کیف پول دیجیتال را برداشت کنید.

کدام یک از انواع صرافی های ارز دیجیتال به ما اجازه برداشت می‌دهند؟

حال ممکن است با کسب شناخت نسبت به ماهیت کارکرد آخرین نوع کارگزاری‌ که معرفی کردیم، بخواهید برداشت ارز رمز هم انجام دهید. در اینصورت باید از انواع صرافی ارز دیجیتال اختصاصی ارزهای رمزنگاری شده استفاده کنید. مثلا با استفاده از صرافی‌های اختصاصی Binance و Coinbase می‌توانید ارز خود را برداشت کنید.

این نکته را در نظر بگیرید،  بیشتر افرادی که سازنده ارزها هستند، از سیر مبادله ارز دیجیتال مستقلند و به همین سبب است که تجارت با این نوع ارز راحت‌تر می شود. در برخی از سیستم‌ها روند به این شکل است که DCP یا ارائه دهنده ارز دیجیتال، یک کسب و کار است که برای مشتریانش حساب کاربری یا به نوعی کیف پول ایجاد می‌کند و نگهداری از آن را برعهده دارد ولی معمولا در این نوع، صدور ارز دیجیتال مستقیما انجام نمی‌گیرد.

کاربرد این DCP این است که وقتی یک مشتری ارز دیجیتال را از صرافی می‌خرد یا می‌فروشد، ارز را به حساب DCP مشتری انتقال می‌دهد یا برعکس از آن خارج می‌کند.

انواع دیگر صرافی های ارز دیجیتال ، روند فعالیتشان بصورت تابعیت است؛ یعنی صرافی مورد نظر یکی از شرکت‌های تابعه DCP بشمار می‌رود، ولی به لحاظ حقوقی کسب و کاری مستقل دارد. دقت کنید که مبالغی که در حساب‌های DCP وجود دارد، دو نوع است که یا ساختگی هستند یا واقعی.

صرافی رمز ارز دیجیتال به صورت حضوری یا آنلاین؟

شاید اگر در خرید و فروش ارز رمزنگاری شده تجربه کافی نداشته باشید، تصور کنید خرید و فروش ارزهای دیجیتال تنها به صورت آنلاین انجام می‌گیرد، اما برخی از انواع صرافی ارز دیجیتال این قابلیت را دارند که به صورت حضوری باشند. در حالت دیگر که همه از آن مطلع هستیم صرافی‌های ارز دیجیتال بصورت آنلاین فعالیت می‌کنند. اما اگر این فعالیت به شیوه حضوری انجام بگیرید، پرداخت و انتقال ارز رمز به چه صورت انجام می‌پذیرد؟

در حالتی که صرافی ارز دیجیتال از نوع حضوری باشد، شیوه پرداخت و انتقال ارزهای دیجیتالی به صورت سنتی انجام خواهد گرفت.

لازم به ذکر است که انواع صرافی ارز دیجیتال در خارج از کشور مشغول به فعالیت هستند تا بتوانند مقررات‌ها و محدودیت‌های قانونی را دور بزنند. با این حال این صرافی‌ها نیز ارزهای فیات غربی را کنترل می‌کنند و برای اینکه بتواند روند سرمایه گذاری خود را راحت‌تر کنند با استفاده از ارزهای ملی، حساب‌های بانکی خود را نگهداری می‌نمایند.

انواع صرافی های ارز دیجیتال شامل صرافی‌های متمرکز، غیرمتمرکز و ترکیبی است.

حال بهتر است با انواع صرافی ارز های دیجیتال نیز آشنا شوید:

صرافی های متمرکز (CEX)

Centralized Exchange یا صرافی‌های متمرکز ( CEX ) به عنوان نخستین و مرسوم‌ترین نوع صرافی ارز دیجیتال شناخته می‌شوند. این صرافی‌ها نسبت به دیگر انواع صرافی ارز دیجیتال بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند و افراد ترجیح می‌دهند از این نوع صرافی برای خرید و فروش ارزهای رمزنگاری شده استفاده کنند.

از جمله صرافی‌های متمرکز (CEX) در دنیا که محبوبیت بالایی دارند، می‌توان به Kraken، Coinbase، Gemini و Binance اشاره کرد. شاید خیلی درباره نوع فعالیت این صرافی‌ها اطلاعات نداشته باشید.

صرافی‌های متمرکز (CEX) در واقع شرکت‌های خصوصی بشمار می‌روند که پلتفرم‌هایی را برای معامله یا خرید و فروش ارزهای رمزنگاری شده دیجیتال می‌سازند. برای اینکه بتوانید از این پلتفرم‌های معامله ارز دیجیتال استفاده کنید، لازم است مراحل ثبت نامی که صرافی تعیین کرده را طی کرده و احراز هویت خود را به اثبات برسانید.

خوب است بدانید که فلسفه وجود بیت کوین و صرافی‌های متمرکز کاملا متفاوت است و از هم فاصله دارند. صرافی‌های متمرکز روی سرورهای اختصاصی که در دست دارند، قابل اجرا هستند و احتمال اینکه مورد حمله قرار بگیرند، رد نمی‌شود. این نوع پلتفرم‌ها تقریبا ایمنی کافی را برای کاربران خود ایجاد نمی‌کنند.

زمانی که شما کاربر یکی از این پلتفرم‌ها هستید، ممکن است سرورهای شرکت یا صرافی متمرکز مورد حمله قرار بگیرد. زمانی که این اتفاق می‌افتد تمام سیستم برای مدت زمانی نامشخص خاموش خواهد شد. اما ماجرا به همین جا خاتمه پیدا نمی‌کند و خاموش شدن سیستم و مورد حمله قرار گرفتن آن به این معناست که اطلاعات شما نیز فاش شده و دیگر کاربران نیز اطلاعات محرمانه خود را از دست داده‌اند.

بنابراین اگر یک فرد مبتدی در خرید و فروش رمز ارز دیجیتال قصد سرمایه گذاری و معامله دارد و می‌خواهد یک صرافی متمرکز را انتخاب کند، جهت انجام معاملات خود حتما به او توصیه می‌شود صرافی انتخابی‌اش مشهور و مورد اعتماد تعداد زیادی از فروشنده‌ها و خریداران رمز ارز دیجیتال باشد.

اگر شما در این نوع صرافی، رمز ارز بخرید، تمام خرید شما روی کیف پول نظارتی صرافی متمرکز ذخیره می‌شود. باید این نکته را هم بدانید که ارز خریداری شده در کیف پول شما ذخیره نخواهد شد. کیف پول دیجیتال همان چیزیست که شما بصورت سخت افزاری یا نرم افزاری برای انتقال رمز ارز استفاده می‌کنید. اما می‌توانید این ارز خریداری شده را نیز به کیف پول خود انتقال دهید و هنگامی که دارایی شما به حد نساب برسد، امکان انتقال آن از کیف نظارتی صرافی به کیف پول دیجیتال وجود دارد.

صرافی های غیرمتمرکز (DEX)

Decentralized Exchange یا صرافی غیرمتمرکز، دومین نوع از انواع صرافی ارز دیجیتال است که افراد می‌توانند با استفاده از آن معاملات ارزی خود را انجام دهند. دقت کنید که این صرافی هیچ شباهتی به صرافی متمرکز ندارد. صرافی‌های غیرمتمرکز تحت نظارت هیچ سازمانی نیستند. این صرافی‌ها در حیطه قوانین یا موافق با قوانین بیت کوین فعالیت می کنند.

این صرافی را می‌توان یک سرور تصور کرد که دارای کامپیوترهایی در نقاط مختلف دنیاست، هر کامپیوتر یک قسمت از ساختار آن را شکل می‌دهد و از آن جالب‌تر اینکه هر بخش آن توسط یک فرد یا افراد، تحت مدیریت و کنترل قرار دارد.

چنانچه هر کدام از این کامپیوترهای تحت کنترل دچار خاموشی شود، هیچ اثر سوئی روی دیگر کامپیوترها و سرور بوجود نمی‌آید. اینکه چرا در صورت خاموشی کامپیوترها همانند صرافی متمرکز مشکلی بروز نمی‌کند، به دلیل تعدد کامپیوترهاست. بنابراین سرور همچنان به کار خود ادامه خواهد داد. بنابراین می‌توان دریافت که مدیریت و وضعیت این صرافی کاملا با شرکت‌هایی که در محلی مشخص در حال کنترل پلتفرم‌ها هستند، متفاوت است.

صرافی‌های متمرکز هیچگونه تعهدی نسبت به هیچکسی ندارند و تابع هیچ قانونی نیستند. این حالت خیلی عجیب نیست چون هیچ سازمان یا فرد کلیدی وجود ندارد که قوانین را وضع کند یا پیگیر اجرای آن‌ها باشد. بنابراین هرکسی می‌تواند که در این نوع صرافی‌ها معامله کند و در قبال احراز هویت و مواردی از این دست، مسئولیتی ندارد.

پس باید دانست که حتی اگر میلیون‌ها معامله نیز انجام بگیرد، حتی یک فرد یا گروه کوچک نیز وجود ندارد که دولت یا مجموعه ای قانونی بتواند آن‌ها را شناسایی کند. بنابراین احتمال استفاده غیرقانونی در این صرافی ها مطرح است. با این حال چون این نوع صرافی‌ها پلتفرمی آزاد بشمار می‌روند، افراد زیادی از آن‌ها استفاده می‌کنند.

صرافی های ترکیبی؛ یکی دیگر از انواع صرافی ارز دیجیتال

صرافی‌های ترکیبی سومین نوع از انواع صرافی ارز دیجیتال بشمار می‌روند. همانطور که از نام آن پیداست، این نوع صرافی ترکیبی از صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز است. جالب است بدانید که صرافی ترکیبی به لحاظ سرعت نسبت به صرافی متمرکز برتری دارد.

در صرافی‌های ترکیبی برای انجام معاملات از قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود. بنابراین نسبت به صرافی متمرکز که هر لحظه ممکن است افراد در آن دچار افشای اطلاعات محرمانه شوند، خیلی بهتر است. پس معامله با آن خطرات امنیتی کمتری دارد.

اساس صرافی‌های ترکیبی به اینصورت است که امنیت دارایی یا محافظت از آن برعهده شرکت مرکزی نخواهد بود و امنیت دارایی کاربران روی بلاکچین قرار دارد. به صورت کلی می‌توان این نوع صرافی را اینطور تعریف کرد که، صرافی ترکیبی قصد دارد در روند نقدینگی و قابلیت ارائه خدمات مانند صرافی‌های متمرکز عمل کند اما امنیت و حریم خصوصی او مانند یک صرافی غیرمتمرکز از سطح بالایی برخوردار باشد. به همین علت است که بیشتر فعالین در این حوزه توصیه می‌کنند که افراد بخصوص مبتدیان از انواع صرافی های ارز دیجیتال ترکیبی برای انجام معاملات خود استفاده کنند. از جمله صرافی‌های معروفی که سیستم ترکیبی دارند، می‌توان به Qurrex اشاره کرد که در سال 2018 ایجاد شد و شروع به فعالیت کرد.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با انواع صرافی ارز دیجیتال آشنا کنیم. امیدواریم که مطالب گفته شده برای شما مفید و کاربردی باشند.