پلتفرم Pump.fun، یک پلتفرم راهاندازی توکن مبتنی بر سولانا، با یک شکایت جمعی فدرالی مواجه شده است که ادعا میکند این پلتفرم یک طرح گسترده برای انتشار و تبلیغ اوراق بهادار ثبتنشده ترتیب داده و قوانین اوراق بهادار ایالات متحده را نقض کرده است. این ادعا در پروندهای که در ۳۰ ژانویه ثبت شده، مطرح شده است.
دیگو آگیلار، یکی از کاربران Pump.fun، این شکایت را در دادگاه منطقهای ایالات متحده برای بخش جنوبی نیویورک علیه Baton Corporation Limited ، نهاد پشت Pump.fun ، و بنیانگذاران آن، الن کوهن، دیلان کرلر و نوآ برنهارد هوگو توییدیل، ثبت کرده است.
آگیلار، که توسط موسسه حقوقی بورویک نمایندگی میشود، ادعا میکند که این پلتفرم یک طرح سیستماتیک پامپ و دامپ را تسهیل کرده و با تبلیغ و فروش اوراق بهادار ثبتنشده، نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار کارمزد به دست آورده است.
Pump.fun تاکنون پاسخی عمومی به این شکایت ارائه نکرده است.
ادعاهای کلاهبرداری Pump.fun
این شکایت ادعا میکند که Pump.fun به عنوان مرکزی برای فروش اوراق بهادار ثبتنشده عمل کرده و با تأثیرگذاران همکاری کرده تا علاقه سفتهبازانه به توکنهای خود را افزایش دهد.
آگیلار، که از سرمایهگذاری در توکنهای FRED، FWOG و GRIFFAIN متحمل ضرر شده است، ادعا میکند که این پلتفرم از تاکتیکهای بازاریابی تهاجمی برای ایجاد توهم قانونیبودن استفاده کرده است، در حالی که به گفته این شکایت، عملیات آن «تکامل طرحهای پونزی و پامپ و دامپ» بوده است.
بر اساس اسناد دادگاه، Pump.fun از یک زیرساخت توکن استاندارد برای تمام میمکوینهای راهاندازی شده در پلتفرم خود استفاده کرده است، از جمله یک مکانیسم منحنی پیوند اختصاصی که قیمت توکنها را بر اساس تقاضا تعیین میکند. این پرونده ادعا میکند که این ساختار باعث شده است که تمام توکنها ویژگیهای سفتهبازانه یکسانی داشته باشند و بنابراین تحت قانون فدرال، اوراق بهادار ثبتنشده محسوب شوند.
این شکایت همچنین بیان میکند که Pump.fun از ارائه اقدامات اولیه حفاظتی برای سرمایهگذاران، مانند تأیید هویت مشتری (KYC) و پروتکلهای ضد پولشویی، خودداری کرده است و به افراد زیر سن قانونی اجازه داده تا بدون نظارت در داراییهای سفتهبازانه سرمایهگذاری کنند. علاوه بر این، ادعا میکند که این پلتفرم برای راهاندازی توکنهایی استفاده شده که به تبلیغ ضدیت با یهودیان، نژادپرستی و محتوای صریح پرداختهاند.
درخواست محاکمه توسط هیئت منصفه
این شکایت جزئیات چگونگی تبلیغ توکنهای FRED، FWOG و GRIFFAIN به عنوان فرصتهای سرمایهگذاری توسط Pump.fun از طریق کمپینهای هماهنگ شده با تأثیرگذاران و لیستشدن در صرافیها را شرح میدهد.
این شکایت ادعا میکند که این پلتفرم FRED را با آثار هنری باکیفیت و تبلیغات تهاجمی به بازار عرضه کرد و آن را در چندین صرافی لیست کرد و حضور قابل توجهی در رسانههای اجتماعی برای آن ایجاد کرد.
در همین حال، FWOG به عنوان رقیبی برای سایر میمکوینهای موفق معرفی شد و از تبلیغات رسانههای اجتماعی برای افزایش حجم معاملات استفاده کرد، در حالی که GRIFFAIN به عنوان بخشی از یک سیستم معاملاتی مبتنی بر هوش مصنوعی معرفی شد، که ادعا میشود با ادعاهای گمراهکننده درباره سودآوری خودکار تبلیغ شده است.
ارزش هر توکن به شدت به بازاریابی Pump.fun، لیستشدن در صرافیها و مشارکت جامعه وابسته بود، عواملی که این شکایت ادعا میکند آنها را تحت آزمون هاوی (Howey Test) به عنوان اوراق بهادار تعیین میکند.
این شکایت سومین اقدام قانونی علیه Pump.fun در ماههای اخیر است. این شرکت پیشتر به دلیل نقشش در راهاندازی توکنهای PNUT و HAWK مورد شکایت قرار گرفته بود.
این پرونده سوالات گستردهتری درباره قانونیبودن پلتفرمهای راهاندازی توکن و مسئولیت آنها در تسهیل سرمایهگذاریهای سفتهبازانه مطرح میکند. آگیلار و وکلای او درخواست محاکمه توسط هیئت منصفه را برای پیگیری خسارات و بررسی بیشتر مدل کسبوکار Pump.fun توسط مقامات تنظیمکننده ارائه کردهاند.
پامپ و دامپ در بازار کریپتو چیست؟
طرح پامپ و دامپ (Pump and Dump) یک روش کلاهبرداری رایج در بازارهای مالی، از جمله بازار کریپتوکارنسی است. این طرح معمولاً توسط گروهی از افراد یا نهادها اجرا میشود که هدفشان دستکاری قیمت یک دارایی (مانند یک توکن یا سکه) برای کسب سود سریع و غیرمنصفانه است. در ادامه به مراحل و نحوه عملکرد این طرح توضیح داده میشود:
مراحل طرح پامپ و دامپ:
- انتخاب دارایی:
- کلاهبرداران یک دارایی با حجم بازار کم یا نقدینگی پایین (مانند یک توکن کوچک یا میمکوین) را انتخاب میکنند. این داراییها به دلیل حجم معاملات پایین، راحتتر دستکاری میشوند.
2. جمعآوری سرمایه:
- گروه کلاهبرداران مقدار زیادی از آن دارایی را در قیمت پایین خریداری میکنند تا کنترل بخش قابل توجهی از عرضه آن را در دست بگیرند.
3. تبلیغات و ایجاد هیجان (پامپ):
- این گروه شروع به تبلیغات گسترده و ایجاد هیجان مصنوعی حول آن دارایی میکنند. این تبلیغات ممکن است از طریق:
- شبکههای اجتماعی (مثل توییتر، تلگرام، ردیت)
- تأثیرگذاران (اینفلوئنسرها)
- اخبار جعلی یا ادعاهای گمراهکننده درباره پتانسیل رشد دارایی
انجام شود. هدف این است که سرمایهگذاران خرد فریب خورده و وارد بازار شوند.
4. افزایش قیمت (پامپ):
- با ورود سرمایهگذاران جدید و افزایش تقاضا، قیمت دارایی به سرعت افزایش مییابد. این افزایش قیمت مصنوعی است و پایهای واقعی ندارد.
5. فروش سریع (دامپ):
- هنگامی که قیمت به اوج خود رسید، کلاهبرداران شروع به فروش سریع داراییهای خود میکنند. این کار باعث کاهش ناگهانی قیمت میشود.
6. سقوط قیمت و ضرر سرمایهگذاران:
- پس از فروش دارایی توسط کلاهبرداران، قیمت به سرعت سقوط میکند و سرمایهگذارانی که در اوج قیمت خریداری کردهاند، متحمل ضررهای سنگین میشوند.
ویژگیهای طرحهای پامپ و دامپ در بازار کریپتو:
- تمرکز روی توکنهای کوچک: این طرحها معمولاً روی توکنهایی با حجم بازار کم اجرا میشوند، زیرا دستکاری قیمت آنها آسانتر است.
- استفاده از شبکههای اجتماعی: کلاهبرداران از پلتفرمهایی مانند تلگرام، توییتر و دیسکورد برای هماهنگی و تبلیغات استفاده میکنند.
- نبود پشتوانه واقعی: داراییهایی که در این طرحها استفاده میشوند، معمولاً هیچ پشتوانه یا ارزش ذاتی ندارند.
- سود کلان برای سازماندهندگان: کلاهبرداران سودهای کلان به دست میآورند، در حالی که سرمایهگذاران خرد متحمل ضرر میشوند.
نحوه شناسایی و جلوگیری از طرحهای پامپ و دامپ:
- تحقیق کنید: قبل از سرمایهگذاری، درباره پروژه، تیم توسعهدهنده و اهداف آن تحقیق کنید.
- از FOMO دوری کنید: تحت تأثیر تبلیغات یا ترس از دست دادن فرصت (FOMO) تصمیم نگیرید.
- حجم بازار و نقدینگی را بررسی کنید: داراییهایی با حجم بازار کم و نقدینگی پایین بیشتر در معرض دستکاری هستند.
- به وعدههای غیرواقعی شک کنید: اگر یک دارایی وعده سودهای کلان در زمان کوتاه میدهد، احتمالاً یک طرح پامپ و دامپ است.
- از منابع معتبر اطلاعات بگیرید: فقط به اطلاعات ارائه شده توسط منابع معتبر و قابل اعتماد تکیه کنید.
نمونههای معروف طرحهای پامپ و دامپ در بازار کریپتو:
- توکنهای میم (Meme Tokens): برخی از توکنهای میم مانند Dogecoin یا Shiba Inu در گذشته هدف چنین طرحهایی قرار گرفتهاند.
- پروژههای کلاهبرداری: پروژههایی مانند Bitconnect و OneCoin نمونههای معروفی از طرحهای پامپ و دامپ در مقیاس بزرگ هستند.
طرحهای پامپ و دامپ نه تنها غیراخلاقی هستند، بلکه در بسیاری از کشورها غیرقانونی محسوب میشوند. با این حال، به دلیل غیرمتمرکز بودن و نبود نظارت کافی در بازار کریپتو، این طرحها همچنان ادامه دارند. سرمایهگذاران باید هوشیار باشند و تنها در پروژههای معتبر و شفاف سرمایهگذاری کنند.