استیبل کوین ها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که ارزش ثابت و پایداری دارند. بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال با ورود خود، نوع متفاوتی از بازارهای مالی را به وجود آورند، اما در کنار تمام ویژگی‌های مثبت آنها، نوسانات شدید ارزهای دیجیتال یک مشکل اساسی برای کاربران بود. استیبل کوین‌ها با هدف کاهش نوسان و به وجود آوردن نوعی ثبات در بازار کریپتو کارنسی ساخته شدند. Tether، USDC، BUSD و DAI از معروفترین ارزهای دیجیتال باثبات هستند که در ادامه بیشتر با این نوع رمزارزها آشنا می‌شویم.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین که به اسم ارزدیجیتال پایدار و یا باثبات نیز شناخته می‌شود، رمزارزی است که برای کاهش نوسانات در بازار کریپتوکارنسی ساخته شده است.
استیبل کوین به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که برای حفظ ارزش خود از یک دارایی ثابت مانند ارزهای فیات (ارز رایج هر کشور)، کالاهای اساسی (مانند طلا، نقره، الماس، نفت) و سایر ارزهای دیجیتال به عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند، برخی از استیبل کوین‌ها نیز مبتنی بر الگوریتم‌ها هستند و یا اینکه بدون پشتوانه طراحی می‌شوند.
ارزدیجیتال پایدار در هر شرایطی ارزش خود را برابر با یک مقدار ثابت حفظ می‌کنند. برای مثال تتر که جزء معروفترین استیبل کوین‌ها است به دلار آمریکا متصل است و سازندگان آن تلاش می‌کنند در هر شرایطی ارزش 1 واحد تتر برابر با 1 دلار بماند. استیبل کوین ها در بازار ارزهای دیجیتال نقش مهمی ایفا می‌کنند و شاید مهمترین آنها سهل و آسان کردن انجام تراکنش‌ها و معاملات است.
ویژگی‌های یک StableCoin مناسب
استیبل کوین‌ها در بازار کریپتو اغلب برای جلوگیری از زیان در هنگام ریزش بازار و همچنین برای خرید و فروش راحتتر ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب استیبل کوین مناسب برای انجام امور مالی و تجارت بسیار مهم است، در ادامه به بررسی مهمترین ویژگی‌ها برای یک استیبل کوین مناسب می‌پردازیم.
- پایداری و ثبات قیمت
همانطور که گفته شد مهمترین ویژگی یک استیبل کوین باثبات بودن قیمت آن است؛ در این میان هرچقدر سازندگان بتوانند ثبات بیشتر ی برای StableCoin ایجاد کنند، عملکرد آن بهتر خواهد بود و بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
- شفافیت و امنیت بالا
ارزدیجیتال باثبات برای حفظ ارزش خود به دارایی ثابت متصل می‌شود و برای ایجاد شفافیت باید گزارشات درست و منظمی از میزان ذخیره دارایی ثابت و سایر دارایی‌های خود به کاربران ارائه دهد. برای مثال استیبل کوینی که رابطه یک به یک با دلار دارد، باید میزان مناسبی از دلار را در ذخایر خود داشته باشد.
- پشتیبانی از بلاک چین‌های مختلف
مهمترین هدف از ایجاد استیبل کوین‌ها، سهولت در انجام معاملات است؛ ارز پایداری که در بیشتر شبکه‌های بلاک چین پشتیبانی شود، میزان این سهولت را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
انواع استیبل کوین ها
استیبل کوین‌ها بر اساس نوع پشتوانه‌ای که دارند و یا متمرکز بودن و نبودن در انواع مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند. مسئله مهم این است که این رمزارزها بتوانند با توجه به پشتوانه و مکانسیم خاصی که دارند، ارزش خود را حفظ کنند. در حال حاضر رایج‌ترین انواع استیبل کوین ها به صورت زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
استیبل کوین‌های با پشتوانه ارزهای فیات
یکی از پرکاربردترین و رایج‌ترین نوع استیبل کوین را می‌توان به ارزهای پایدار با پشتوانه ارز فیات دانست. ارزهای فیات به ارز رایج هر کشور گفته می‌شود و دولت‌ها همیشه به حمایت از ارز رایج کشور می‌پردازند. به همین دلیل مقبولیت این نوع از استیبل کوین‌ها بیشتر است. دلار، یورو، پوند و …. از جمله ارزهایی هستند که برای ساخت استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات استفاده می‌شوند.
ساختار و مکانیسم این نوع از استیبل کوین‌ها به راحتی قابل درک است و همچنین اعتماد به آنها راحتتر است. چرا که سازندگان باید ذخایر مناسبی از ارزهای فیات را به عنوان پشتوانه داشته باشند و از طرفی می‌دانیم که دولت‌ها از ارزهای فیات حمایت می‌کنند؛ درنتیجه استیبل کوین متصل به ارز فیات از درجه اطمینان بالایی برخوردار است. تنها نکته منفی در رابطه با این نوع می‌تواند متمرکز بودن آنها باشد.
مهمترین استیبل کوین‌ها با پشتوانه ارز فیات
تتر با نام اختصاری USDT، یکی از محبوب‌ترین استیبل کوین‌هاست که با پشتوانه دلار آمریکا ساخته شده است و رابطه 1:1 با دلار دارد. USDC، TUSDT و GUSD از دیگر رمزارزهای باثبات متصل به ارز فیات هستند که در بازار کریپتو کارنسی بیشتر استفاده می‌شوند و در میان کاربران محبوب‌ترند.
استیبل کوین‌های با پشتوانه کالا
برخی از ارزهای دیجیتال باثبات متصل به کالا هستند، این کالاها مانند طلا، الماس، نقره، یاقوت، نفت، املاک و مستغلات و … در طول زمان توانسته‌اند ارزش خود را به خوبی حفظ کنند و قابلیت تبدیل شدن به پول را دارند. مکانیسم ساخت استیبل کوین متصل به کالا به این صورت است که هر واحد از استیبل کوین متناظر با مقدار خاصی از کالا است. برای مثال ارزش هر توکن از رمزارزی که پشتوانه طلا دارد، برابر با ارزش یک گرم طلا است.
شاید طرفداران استیبل کوین‌های متصل به کالا به اندازه استیبل کوین‌های متصل به ارز فیات نباشد، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که پشتوانه این نوع ارزدیجیتال پایدار نیز، یک دارایی ملموس، واقعی و با ارزش است که می‌تواند یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاری محسوب شود. از طرفی استیبل کوین‌هایی که پشتوانه فلزات گرانبها دارند، به کاربران این امکان را می‌دهند که به صورت دیجیتالی و آنلاین روی یک فلز گرانبها مانند طلا سرمایهگذاری کنند.
مهمترین ارزهای دیجیتال باثبات متصل به کالا
Tether Gold، Pax Gold، Digix Gold، Tiberius و Ekon Gold از مهمترین و پرکاربردترین استیبل کوین‌ها با پشتوانه کالا هستند. در جدول زیر مقایسه‌ای بین این چند استیبل کوین برای آشنایی بیشتر آمده است
استیبل کوین های با پشتوانه رمزارزها
برخی از استیبل کوین ها به پشتوانه چند ارز دیجیتال دیگر ساخته می‌شوند. برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم، بت و … به دلیل داشتن سرمایه مناسب و مقبولیت بالا می‌توانند به عنوان پشتوانه برای ساختن رمزارزهای پایدار استفاده شوند.
به طور معمول یک مجموعه از رمزارزها به عنوان پشتوانه یک stablecoin در نظر گرفته می‌شوند که در صورت نوسان یک رمزارز، مشکلی برای ثبات استیبل کوین به وجود نیاید. نکته‌ای که کاربران در مورد این نوع از استیبل کوین‌ها باید درنظر بگیرند، توجه به رمزارزهای پشتوانه است. درصورتی که ارزش رمزارزهای پشتوانه از یک مقدار مشخص کمتر شود، احتمال انحلال آنی پشتوانه به وجود می‌آید.
مهمترین استیبل کوین‌ها با پشتوانه ارزهای دیجیتال
DAI یکی از مهمترین استیبل کوین‌ها با پشتوانه رمزارز است. هر توکن از دای معادل 1 دلار است اما پشتوانه آن ارز فیات نیست، دای از اتریوم، بت و لینک به عنوان پشتوانه استفاده می‌کند و سیستم اجرایی آن به صورت خودکار و به وسیله قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود.
استیبل کوین‌های بدون پشتوانه یا الگوریتمی
ثبات قیمتی در برخی از استیبل کوین ها به وسیله الگوریتم‌ها ایجاد می‌شود، این نوع از ارزدیجیتال باثبات هیچ پشتوانه فیزیکی ندارند و مکانیسم آنها با توجه به میزان عرضه و تقاضا، چیزی شبیه مکانیسم بانک‌های مرکزی عمل می‌کند.
یکی از مهمترین ویژگی‌های این نوع استیبل کوین‌ها غیرمتمرکز بودن آنهاست، درواقع این رمزارزها توسط هیچ نهاد و مرکزی کنترل نمی‌شود و برای ساختن آنها نیازی به گذاشتن وثیقه و یا ذخیره کالا نیست. پایداری و ثبات Stablecoin بدون پشتوانه با توجه به یک سیستم مبتنی بر قانون همراه با منطقی پیچیده ایجاد می‌شود، اما در عین حال کار کردن با این نوع از استیبل کوین‌ها بسیار راحت است.
مهمترین ارزهای دیجیتال پایدار الگوریتمی
FRAX و DAI را می‌توان به عنوان بهترین استیبل کوین‌های الگوریتمی معرفی کرد. هردوی این رمزارزها به صورت ترکیبی کار می‌کنند؛ سازندگان آنها از ارزهای دیجیتال و همچنین الگوریتم‌ها برای ساختن این استیبل کوین‌ها بهره برده‌اند. فرکس اما در پشتوانه خود ارزهای فیات نیز دارد و به همین دلیل کاملا غیرمتمرکز نیست.
استیبل کوین‌های متمرکز و غیرمتمرکز
اغلب استیبل کوین‌هایی که با پشتوانه کالا ساخته می‌شوند به نوعی متمرکز هستند و می‌توان گفت این مسئله با هدف به وجود آمدن ارزهای دیجیتال در تضاد است. ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز ایجاد شدند تا دولت‌ها، نهاد‌ها و هیچ ارگانی نتواند آنها را مطابق میل خود کنترل کند. استیبل کوین های متمرکز، این ویژگی را ندارند و به همین دلیل برخی از کاربران ارزهای دیجیتال ترجیح می‌دهند که از استیبل کوین‌های غیرمتمرکز استفاده کنند.
استیبل کوین‌های غیرمتمرکز، غیرحضانتی و کاملا شفاف هستند و به وسیله الگوریتم‌ها و با استفاده از بلاک چین، ثبات قیمتی خود را حفظ می‌کنند؛ به همین دلیل کاربران می‌توانند پشتوانه این رمزارزها را در بلاک چین مشاهده کنند.
برخی از کارشناسان معتقدند که با توجه به کنترل استیبل کوین متمرکز مخصوصا استیبل کوین‌های معروفی که با پشتوانه دلار آمریکا ساخته شده‌اند، استفاده از نوع غیرمتمرکز برای کاربران ایرانی می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد، چرا که درصورت تحریم و دخالت برخی از دولت‌ها، نحوه استفاده از این نوع رمزارزها برای کاربران ایرانی با ابهاماتی مواجه می‌شود.
مزایای استیبل کوین‌ها
شاید مهمترین مزایای ارزدیجیتال باثبات انجام سریع تراکنش‌های مالی باشد، دیگر مزایای استیبل کوین‌ها عبارتند از:
- هزینه تراکنش بسیار پایین مخصوصا در مقایسه با هزینه تراکنش به صورت سنتی
- ثبات ارزشی و امکان سرمایهگذاری با ریسک پایین
- قابلیت خرید دارایی‌های باارزش فیزیکی به صورت دیجیتالی از هرجای جهان
- ثبات در پشتوانه برای بسیاری از استیبل کوین ها
- امنیت و شفافیت بالا به دلیل استفاده از فناوری بلاکچین
- سادگی درک نحوه عملکرد و خرید و فروش بیشتر استیبل کوین ها
معایب استیبل کوین‌ها
در کنار تمام مزایا و کاربردهایی که ارزهای دیجیتال باثبات دارند، معایب و چالش‌هایی نیز به آنها وارد است. برخی از این معایب عبارتند از:
- متمرکز بودن بیشتر استیبل کوین‌ها
- نیازمند بودن به حسابرسی بیرون از شبکه در فواصل زمانی معین
- پیچیدگی در نحوه ساخت برخی از استیبل کوین‌ها
- استیبل کوین‌ها یک تکنولوژی جدید هستند و هنوز مورد پذیرش عموم افراد قرار نیستند.
- به دلیل نوسان قیمتی کم ریسک سرمایهگذاری روی استیبل کوین‌ها کم است، اما ممکن است میزان بازدهی نیز پایین باشد.
کاربرد استیبل کوین
ارزدیجیتال پایدار برای جلوگیری و کنترل نوسانات شدید در بازار کریپتو کارنسی به وجود آمده است، اما در کنار این موضوع کاربردهای دیگری در زندگی روزمره نیز دارد. برخی از مهمترین کاربردهای استیبل کوین‌ها عبارتند از:
- افزایش سرعت نقل و انتقالات مالی
سرعت انجام تراکنش در استیبل کوین‌ها بسیار بالاتر از تراکنش‌های سنتی است، کاربران می‌توانند در عرض چند دقیقه و یا حتی چند ثانیه، هر مقداری از پول را در هر کجای دنیا جابجا کنند.
- حفاظت از سرمایه
ارزش پول در بسیاری از کشورها نوسانات شدیدی دارد، و یا اینکه میزان تورم بسیار بالاست، در چنین شرایطی افراد می‌توانند سرمایه خود را به استیبل کوین تبدیل کرده و میزان ارزش سرمایه خود را در گذر زمان، حفظ کنند.
- پرداخت آسان در قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند در بستر بلاک چین طراحی می‌شوند تا انجام بسیاری از امور را تسهیل کنند، ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت می‌توانند به عنوان یک روش آسان پرداخت برای اجرای قراردادهای هوشمند استفاده شوند.
- انجام راحت معاملات در صرافی‌ها
ارزدیجیتال باثبات علاوه بر افزایش نقدینگی در بازار کریپتو، کوجب آسان شدن انجام معاملات در صرافی‌ها نیز می‌شود. صرافی‌ها می‌توانند بدون نیاز به ارزهای فیات و با استفاده از استیبل کوین‌ها معاملات کاربران را انجام دهند، همچنین این رمزارزها ارائه خدماتی مانند معاملات مارجین و وام‌دهی را برای صرافی‌ها، بسیار راحتتر می‌کنند.
- پرداخت‌های روزمره
افراد در زندگی روزمره برای خرید وسایل مورد نیاز خود مجبور به استفاده از ارزهای فیات هستند، پرداخت‌های روزمره با استفاده از stablecoin بسیار آسان‌تر است، مخصوصا زمانی که افراد بخواهند از یک کشور دیگر کالا یا خدماتی را بخرند و دریافت کنند.
روش کسب درآمد از استیبل کوین ها
اولین راه کسب درآمد از استیبل کوین‌ها مانند سایر ارزهای دیجیتال خرید و فروش آنها و کسب سود است. نکته‌ای که در این روش باید در نظر داشته باشید، نوسانات کوچک این نوع رمزارزهاست و نباید انتظار نوسانات شدید از آنها داشت. روش دیگر استفاده از وام‌ها در سیستم وام‌دهی بر اساس استیبل کوین‌ها است. برخی از کاربران نیز برای سرمایهگذاری از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند، این افراد ترجیح می‌دهند به جای خرید ارزهای فیات و یا فلزات گرانبها به راحتی ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت بخرند.
سخن پایانی
در بازار پرنوسان کریپتوکارنسی‌ها، وجود ارز دیجیتال باثبات و پایدار بسیار مهم و مفید است. کاربران می‌توانند با استفاده از استیبل کوین‌ها و بدون نیاز به ارزهای فیات، تراکنش‌های خود را راحتتر انجام دهند. از طرفی می‌توانند زمانی که دارایی خریداری شده خود را در معرض نوسان شدید یافتند، سرمایه خود را به استیبل کوین تبدیل کنند و از نوسانات بازار دور بمانند. استیبل کوین‌ها کاربردها و مزایای زیادی در زندگی روزمره نیز دارند که در این مقاله از تاپ ارز سعی کردیم به آنها بپردازیم و تعریف ساده و قابل درکی از استیبل کوین چیست ارائه دهیم.
سوالات متداول
1. مهمترین و پرکاربردترین استیبل کوین‌ها کدامند؟
تتر، دای، USDC، BUSD و دیگر استیبل کوین‌هایی که حجم معاملاتی بالایی دارند و همچنین نقدشوندگی آنها بالاست جز مهمترین و پرکاربردترین‌ها قرار می‌گیرند.
2. کدام stablecoins امنیت و شفافیت بیشتری دارند؟
بیشتر استیبل کوین‌ها برای حفظ ارزش خود پشتوانه‌ای مانند ارزهای فیات و یا فلزات گرانبها دارند، استیبل کوین‌هایی که سازندگان آنها گزارشات و ممیزی‌های منظم و معتبری به عموم کاربران ارائه می‌دهند، امنیت و شفافیت بیشتری دارند.
3. آینده استیبل کوین‌ها چگونه پیش‌بینی می‌شود؟
با توجه به مواردی مانند پیشرفت تکنولوژی و فناوری‌های نوین، همچنین با توجه به ثابت بودن ارزش استیبل کوین‌ها، پیش‌بینی می‌شود که در آینده استفاده از این رمزارزها در بیشتر امور روزمره، مخصوصا امور مالی فرامرزی، امور مالی غیرمتمرکز و سرمایه‌گذاری‌ها فراگیرتر شود.
